AI kéo lùi sự phát triển của smartphone: Đổi mới hay ngõ cụt công nghệ?

Trong vài năm qua, cuộc đua tích hợp AI vào smartphone đã bùng nổ như một xu hướng không thể tránh khỏi. Những lời hứa về “điện thoại thông minh thực sự thông minh” khiến người dùng tràn đầy kỳ vọng. Nhưng đến hiện tại, sau ba năm kể từ khi ChatGPT khuấy đảo thế giới công nghệ, câu hỏi lớn vẫn còn đó: Liệu AI đang thúc đẩy, hay thực sự đang kéo lùi sự tiến bộ của smartphone?

AI – “Làn gió mới” thổi vào ngõ cụt?

Hãy tưởng tượng về một chiếc điện thoại không cần chạm, không cần vuốt, chỉ cần nói và nó hiểu bạn. Những Siri, Gemini, Alexa, ChatGPT sẽ trở thành “người giúp việc” tận tâm, đảm nhiệm mọi việc từ đặt lịch, gửi email, tóm tắt văn bản, đến điều khiển thiết bị trong nhà.

Nghe thì thật hấp dẫn. Nhưng thực tế? Những gì chúng ta có hiện nay chỉ là một vài công cụ viết lách, vài biểu tượng cảm xúc sinh động (Genmoji), và khả năng dịch thuật hay chỉnh sửa ảnh… vẫn chưa khác biệt đáng kể với những gì smartphone làm được từ 5 năm trước.

Các hãng lớn như Apple, Google, Samsung hay Amazon đều đồng loạt tích hợp AI vào hệ sinh thái của họ. Nhưng thay vì tạo ra cuộc cách mạng, họ dường như đang “đóng băng” những đổi mới thực sự cần thiết – như pin lâu hơn, camera đột phá, thiết kế đổi mới, hay trải nghiệm người dùng mượt mà hơn.

Apple Intelligence – Lời hứa còn bỏ ngỏ

Apple vốn nổi tiếng với việc không tiên phong nhưng luôn “định nghĩa lại” mọi thứ. Thế nên khi hãng công bố Apple Intelligence tại WWDC 2024, cả ngành công nghệ nín thở chờ đợi điều kỳ diệu. Nhưng một năm sau, những gì chúng ta có chỉ là… lời hứa.

Siri – được kỳ vọng là ngôi sao của màn nâng cấp AI – vẫn chưa thể “hiểu ngữ cảnh cá nhân”, chưa có “nhận thức trên màn hình”, và thậm chí, chỉ hoạt động tốt khoảng 70–80% thời gian. Apple thừa nhận những tính năng “chưa sẵn sàng” và sẽ ra mắt trong… tương lai không xác định.

Tệ hơn, những sản phẩm như iPhone 16, iPad Mini mới, MacBook Air 2025 đều được “gắn mác” Apple Intelligence như một chiêu marketing hơn là đột phá công nghệ. Người dùng bắt đầu nghi ngờ: phải chăng AI chỉ là cái cớ để các hãng trì hoãn sự tiến bộ thật sự?

Tưởng tượng vs. Thực tế: Chiếc điện thoại không màn hình?

Một làn sóng startup nhỏ hơn đang cố gắng định hình “thiết bị AI mới” – điện thoại không màn hình, gắn vào cổ áo hay túi áo, chỉ cần nói là được việc. Nhưng các sản phẩm như AI Pin của Humane hay R1 của Rabbit nhanh chóng rơi vào quên lãng vì trải nghiệm kém và… chẳng giúp ích gì hơn điện thoại hiện tại.

Hóa ra, việc “chờ đợi AI hoàn hảo” đang khiến một thế hệ phần cứng bị lãng phí. Những chiếc smartphone lẽ ra có thể sở hữu thời lượng pin gấp đôi, thiết kế gọn nhẹ hơn, hay ít gây nghiện hơn – tất cả bị gạt sang một bên vì những lời hứa chưa thành hiện thực.

Công nghệ phục vụ người dùng – hay người dùng phục vụ công nghệ?

AI không phải là xấu. Vấn đề là chúng ta đang để AI định hướng mọi thứ, thay vì chọn cách làm cho nó hữu ích ngay lập tức. Không ai mua robot hút bụi vì AI – họ mua vì nó sạch. Không ai mua lò nướng vì AI – mà vì nó làm được bít tết ngon.

Tương tự, người dùng sẽ không chọn smartphone vì nó có AI. Họ chọn vì nó giúp công việc nhanh hơn, chụp ảnh đẹp hơn, pin lâu hơn, không lag khi chơi game hay học online mượt mà. Và rõ ràng, AI hiện tại vẫn chưa làm được điều đó.

Kết luận

AI là tương lai, không nghi ngờ gì. Nhưng tương lai không có nghĩa là hiện tại. Khi các hãng công nghệ mải chạy theo “ảo ảnh AI”, họ vô tình bỏ qua những giá trị thực mà người dùng cần.

Nếu chúng ta ngừng mơ về điện thoại biết mọi thứ, có lẽ chúng ta đã có những chiếc smartphone mạnh mẽ, bền bỉ, ít gây nghiện và thực sự phục vụ cuộc sống. Đôi khi, sự tiến bộ không nằm ở trí tuệ nhân tạo, mà ở việc lắng nghe nhu cầu thật sự của con người.